Κόσσος, Ιωάννης

(Τρίπολη 1832 – Αθήνα 1878). Γλύπτης. Υπήρξε ο πρώτος σημαντικός γλύπτης της μετεπαναστατικής περιόδου. Μαθήτευσε στο Σχολείον των Τεχνών, που είχε ιδρυθεί την εποχή του Όθωνα στην Αθήνα, σπουδάζοντας αρχικά ζωγραφική και αργότερα γλυπτική με δάσκαλο τον Βαυαρό Ζίγκελ. Συνέχισε την εκπαίδευσή του στην Ακαδημία Καλών Τεχνών της Ρώμης, από την οποία επηρεάστηκε στον νεοκλασικό προσανατολισμό της τέχνης του. Μετά την επιστροφή του στην Ελλάδα ανέλαβε τη διδασκαλία της γλυπτικής στο Σχολείο των Τεχνών την περίοδο 1855-63 και υπήρξε δάσκαλος πολλών γλυπτών, όπως οι Γεώργιος Βρούτος, Γεώργιος Βιτάλης, Ιωάννης Βιτσάρης, Δημήτριος Φιλιππότης κ.ά. Παράλληλα, κατασκεύασε μαρμάρινους ανδριάντες ηρώων της Επανάστασης και δημοσίων ανδρών για τη διακόσμηση των νέων κτιρίων της Αθήνας. Στα έργα του είναι εμφανής η προσπάθεια συνδυασμού της φυσικότητας με τον μνημειακό και εξιδανικευμένο χαρακτήρα που απαιτούσαν τόσο οι αισθητικές αντιλήψεις της εποχής όσο και ο νεοκλασικός ρυθμός των κτιρίων για τα οποία προορίζονταν. Τα κυριότερα γλυπτά του υπήρξαν οι ανδριάντες του Ρήγα Φεραίου (στα Προπύλαια του Πανεπιστημίου Αθηνών) και του Ε. Ζάππα (Ζάππειο), οι προτομές των αγωνιστών της Επανάστασης στους εξώστες των πλάγιων πλευρών του Πανεπιστημίου Αθηνών, οι προτομές του Εϊνάρ και του Ιωάννη Καποδίστρια, τοποθετημένες σε υψηλά βάθρα στον Εθνικό Κήπο της Αθήνας, η προτομή της αοιδού Ριστόρι (1867) και Η Νυξ (1864), και τα δύο στην Εθνική Πινακοθήκη της Αθήνας, καθώς και συνθέσεις με αρχαία θέματα, όπως Η Αθηνά φέρουσα την Ακρόπολιν κ.ά. Ο Κ. δημιούργησε επίσης το πρόπλασμα του ανδριάντα του Αδαμάντιου Κοραή για τον κήπο του Πανεπιστημίου Αθηνών, ενώ σχεδίασε το ταφικό μνημείο του Αδαμάντιου Κοραή για το Α’ νεκροταφείο της πόλης. Και τα δύο αυτά έργα φιλοτεχνήθηκαν από τον μαθητή του, Γεώργιο Βρούτο. Ανδριάντας του Ρήγα Φεραίου στα προπύλαια του Πανεπιστημίου Αθηνών, έργο του Ιωάννη Κόσσου.